Staż na nauczyciela mianowanego po zmianach prawnych trwa zasadniczo 3 lata i 9 miesięcy od uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego, jeśli został rozpoczęty po 5 sierpnia 2022 roku [2], [6], [9]. Jeśli staż został rozpoczęty wcześniej, obowiązują stare zasady: okres stażu wynosi 2 lata i 9 miesięcy [2], [6], [7]. Skrócenie możliwe jest wyłącznie w określonych sytuacjach [7], [4].
Nowa długość stażu po zmianach przepisów
Dla zdecydowanej większości nauczycieli, którzy uzyskali stopień nauczyciela kontraktowego po 5 sierpnia 2022 roku, staż na stopień nauczyciela mianowanego trwa nieprzerwanie 3 lata i 9 miesięcy [2], [6], [9]. Stanowi to jednoznacznie wyznaczony okres przygotowania zawodowego po awansie na stanowisko nauczyciela kontraktowego. Nowe zasady dotyczą większości osób wchodzących obecnie na ścieżkę awansu zawodowego [2], [6].
Minimalny wymiar zatrudnienia obejmuje obowiązek pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami i wynosi minimum 1/2 etatu [7], [3]. Wszystkie okresy pracy poniżej tej granicy nie są zaliczane do stażu zawodowego, co ma zagwarantować właściwą jakość procesu przygotowania do zawodu [7], [3].
Stare zasady dla wybranej grupy nauczycieli
Dla osób, które rozpoczęły staż przed 5 sierpnia 2022 roku, aktualne pozostają stare przepisy – w ich przypadku staż trwa 2 lata i 9 miesięcy [2], [6], [7]. Ta ścieżka awansu jest jednak ograniczona w czasie: możliwość ubiegania się o awans według tych zasad wygasa 31 sierpnia 2027 roku [7]. Po tym terminie wszyscy nauczyciele podlegają już tylko nowym regulacjom [7].
Proces stażu według wcześniejszych przepisów rozpoczyna się w pierwszym dniu każdego roku szkolnego, a kluczowe wymagania w zakresie dokumentowania postępów zawodowych czy liczby odbytych obserwacji są zbliżone do standardów nowych przepisów [8], [1].
Skrócenie stażu – przypadki szczególne
Skrócony staż na stopień nauczyciela mianowanego ma zastosowanie wyłącznie w dwóch opisanych sytuacjach. Możliwy jest dla nauczycieli, którzy do 1 września 2022 roku mieli co najmniej 10 lat pracy w szkole lub ukończyli rok stażu na stopień nauczyciela kontraktowego w roku szkolnym 2018/2019 [7], [4]. Dla tej wąskiej grupy staż trwa tylko 9 miesięcy [7], [4]. Taka ulga w okresie stażowym podyktowana jest wieloletnim doświadczeniem oraz uwzględnia okoliczności wprowadzenia nowych reguł awansu.
Warunki zaliczenia stażu i wymogi formalne
Aby staż na nauczyciela mianowanego został uznany za ważny, nauczyciel musi spełnić precyzyjne warunki formalne. Zalicza się wyłącznie okresy pracy na stanowisku odpowiadającym kwalifikacjom i w wymiarze co najmniej 1/2 etatu [7], [3]. Każda nieobecność trwająca powyżej 30 dni skutkuje niezaliczeniem tego fragmentu stażu [7].
Stażyście towarzyszy opiekun, a obowiązkowo należy przeprowadzić minimum 4 godziny zajęć obserwowanych przez opiekuna w każdym roku szkolnym oraz przynajmniej 1 godzinę obserwacji przez dyrektora szkoły w czasie całego stażu [1]. Wyniki tych zajęć muszą być szczegółowo omawiane [1].
Etapy końcowe stażu – ocena i postępowanie egzaminacyjne
Po zakończeniu wyznaczonego okresu stażu opiekun sporządza projekt oceny dorobku zawodowego nauczyciela, który trafia do dyrektora szkoły [1]. To na podstawie tego projektu dyrektor kieruje nauczyciela do dalszego postępowania [1]. Ostateczny proces weryfikacyjny następuje przed komisją egzaminacyjną do spraw awansu zawodowego, która rozstrzyga o spełnieniu wymogów i ewentualnym nadaniu stopnia nauczyciela mianowanego [1].
Podsumowanie – długość i specyfika stażu po zmianach w przepisach
Długość stażu na nauczyciela mianowanego jest uzależniona od daty rozpoczęcia stażu oraz doświadczenia zawodowego nauczyciela. Zasadniczo po 5 sierpnia 2022 roku obowiązuje okres 3 lat i 9 miesięcy, jednak dla osób funkcjonujących według poprzednich zasad przewidziano okresy przejściowe i możliwości skrócenia do 9 miesięcy przy spełnieniu określonych warunków [2], [6], [9], [7], [4]. To rozwiązanie wprowadza elastyczność i ma na celu dostosowanie ścieżki rozwoju zawodowego do wymagań praktyki szkolnej i doświadczenia nauczyciela. Warunkiem uzyskania stopnia mianowanego jest także spełnienie wszystkich istotnych wymagań formalnych dotyczących organizacji i dokumentowania stażu oraz uzyskania pozytywnej oceny dorobku zawodowego w postępowaniu przed komisją egzaminacyjną [1].
Źródła:
- https://ecrkbialystok.com.pl/index.php/aktualnosci_sg/1024-awans-zawodowy-na-stopien-nauczyciela-mianowanego-wg-starej-sciezki
- https://epedagog.edu.pl/aktualnosci/stopnie-awansu-zawodowego-nauczyciela-w-2025-roku/
- https://portalwpe.pl/awans-zawodowy-nauczyciel-mianowany/
- https://www.portaloswiatowy.pl/awans-na-nauczyciela-mianowanego/kiedy-staz-na-stopien-nauczyciela-mianowanego-trwa-9-miesiecy-23855.html
- https://www.livecareer.pl/prawo-pracy/awans-zawodowy-nauczyciela
- https://studia-pedagogiczne.pl/aktualnosci/awans-zawodowy-nauczyciela-2025-nowe-przepisy/
- https://ko.poznan.pl/wp-content/uploads/2024/05/szkolenie-awans-zawodowy-na-nowych-i-starych-zasadach-dla-dyrektorow-szkol.pdf
- https://centrumverte.pl/blog/awans-zawodowy-nauczyciela-mianowanie-i-dyplomowanie-dwie-sciezki-awansu/
- https://livekid.com/pl/blog/awans-zawodowy-nauczyciela-rozporzadzenie-po-zmianach/
- https://pcud.edu.pl/blog-post/awans-zawodowy-nauczyciela-2025-najnowsze-przepisy-i-praktyczne-wskazowki
Program Bell to dynamiczny portal edukacyjny, który łączy pasję do języków obcych z wszechstronnym rozwojem osobistym. Tworzymy wartościowe treści w sześciu kluczowych obszarach: językach obcych, edukacji, karierze i biznesie, rozwoju osobistym, podróżach i kulturze oraz poradach praktycznych. Nasze motto „Rozbrzmiewamy w wielu językach” odzwierciedla naszą misję tworzenia przestrzeni, gdzie wiedza i rozwój spotykają się z międzykulturowym dialogiem.